Edward Saîd kitabê xo Vatişê Termînê Ereykewtişî de mergî ser o ca dano fikrê Mozartî. Wexta merdim ney paragrafî waneno vîneno ke mergî semedê Mozartî hem hetê hunerî û hem zî hetê estbîyayîşî ra fikrê “sînorî” de cayê xo girewto. “Verê verkan heyatê mi de, no heqîqetêk semedê însanî yo tewr baş û tewr heqîqî yo, ez ey dir zaf ameya nizdî, tersê mi estbi la xêrcê tersê mi mi fikrê mergî ser o xo şa kerdê- ne! … Merg, me ayêk beran o û no me a zî bextîyarî keno a. Wexta ez nivînê xo de kewena ra -xêrcî ciwantîya mi- hergû şewe ez fikiryena, ecêb merg do mi bera bido yan nê, ez do siba roc bivînî yan nêvînî.”1
Ney merheleyî de Tolstoy zî sey Mozartî hîs kerdo. Henri Troyatî kitabê bîyog- rafîyê Tolstoyî Lev Tolstoy de, Tolstoy mergî ser o senî fikiryo û tesîrê mergî Tolstoy ser o senî bîyo, derheqê ney durumî de nuşto. Tolstoy vano, cuye de tewr verên